Sağlık Hukuku Arabuluculuk Faaliyeti

GÜNCELLEME: Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanlığı tarafından Sağlık hukuku dava şartı arabuluculuk başvurularının 10.05.2021 tarihi itibariyle sağlık hukuku uzman arabuluculara tevzi edileceği duyurulmuştur.

Hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuk ülkemizde zorunlu dava şartı olarak ilk defa 2018 yılında işçi alacakları bakımından 2019 yılında ise ticari uyuşmazlıklar bakımından uygulanmaya başlanmıştır. 28.07.2020 tarihi itibariyle de tüketici uyuşmazlıklarında ( sağlık hukuku arabuluculuk da bu kapsamda olup ) dava şartı arabuluculuk uygulaması yürürlüğe girmiştir. Böylece tüketici uyuşmazlığı kabul edilen tıbbi uygulama hatası iddiasıyla açılan tazminat davalarında da arabulucuya başvurmak zorunlu hale gelmiş bulunmaktadır. Artık böyle bir iddia ile tüketici mahkemesinde maddi ve manevi tazminat davası açmak isteyen kişiler öncelikle arabulucuya başvurmak mecburiyetindedir.

Dava şartı arabuluculuk yanında ihtiyari olarak da uyuşmazlık taraflarından bir tanesinin sağlık hukukunda arabuluculuk başvurusu yapması mümkündür. Tarafların arabulucu huzurunda anlaşmaya varmaları halinde imzalayacakları anlaşma belgesi ilam niteliğinde kabul edilir ve anlaşmaya uyulmaması ihtimalinde tıpkı mahkeme hükmü gibi ilamların icrası usulü kapsamında icraya konabilmektedir.

Sağlık Hukuku Uzman Arabulucu Uygulaması Başladı

Bu alandaki bir diğer gelişme ise tüketici hukuku uyuşmazlıklarından sonra Adalet Bakanlığı’nın Sağlık Hukuku alanını da başlı başına bir uzmanlık alanı olarak ilan etmiş olmasıdır. Mayıs 2021 itibariyle sağlık hukukuna ilişkin tüm dosyaların arabuluculuk süreci tıp hukuku alanında uzman arabulucu tarafından yönetilecek ve bu dosyalar tıp hukuku uzman arabuluculara tevzi edilecektir. Bakanlık bu kapsamda bazı üniversiteleri sağlık hukuku uzman arabulucu uzmanlık eğitimi vermek üzere yetkilendirmiştir. Sağlık hukuku uzman arabuluculuk eğitimlerinin devam ettiğini de duyurmuş olalım.

sağlık hukuku arabuluculuk

Arabulucuya Nasıl Başvurulur ?

Sağlık hukuku arabuluculuk faaliyeti için taraflardan biri Arabuluculuk Daire Başkanlığı resmi siciline kayıtlı arabuluculardan birine başvurarak karşı tarafın sağlıkta arabuluculuk sürecine davet edilmesini sağlayabileceği gibi mevcut bir yargılama içerisinde de mahkemenin tarafları arabuluculuğa teşvik etmesi neticesinde taraflar arabuluculuk sürecini denemeye karar verebilirler.

Ayrıca artık malpraktis davalarında arabuluculuk dava şartı haline geldiği için taraflar adliyedeki arabuluculuk bürosuna başvurarak da kendilerine bir arabulucu atanmasını isteyebilirler. Böyle bir başvuru akabinde arabuluculuk bürosu arabulucular siciline kayıtlı arabuluculardan herhangi birine dosyayı tevzi etmektedir. Ancak yakında uzmanlık alanlarının çeşitlendirilmesi ile malpraktis davalarında arabulucu olarak sadece bu alanda uzmanlık sertifikası almış sağlık hukuku arabulucu yani malpraktis arabulucu tarafından dosyaların ele alınması sağlanmış olacaktır.

Hali hazırda yürümekte olan bir yargılamada taraflar arabuluculuk yolunu denemek istemeleri ve mevcut bir yargılamada her iki tarafın da bu süreci işletme noktasında mutabık kalmaları halinde tarafların arabuluculuk sürecini denemeleri için mahkeme 3 ay ertelenmektedir. Gerekli hallerde hakim taraflara bir 3 aylık ek süre daha tanıyabilmektedir.

Arabuluculuk Süreci ve İlkeler

Arabulucu tarafsız ve bağımsızdır. Hukuki uyuşmazlığın çözümü noktasında karar verici konumda değildir. O sadece tarafların eşit şartlarda uyuşmazlığı müzakere etmesi ve ortak bir sonuca varmaları konusunda tarafları teşvik eden ve bir araya getiren kişi konumundadır.

Arabuluculuk tarafların gönüllü olarak katılımının sağlandığı ve iradilik ilkesi gereği sürecin her aşamasının tarafların kontrolünde ilerlediği bir alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Arabulucu tarafları bir araya getirerek ve sistematik teknikler uygulamak suretiyle tarafların ortak bir noktada buluşmasını amaçlamaktadır.

Arabuluculuk görüşmesinde gizlilik esastır. Toplantılar sadece arabulucu, taraflar ve tarafların rızası ile sürece dahil olacak ilgililerin bulunduğu bir odada gerçekleşir. Tarafların görüşmelerde ileri süreceği teklifler, konuşmalar, kabuller veya görüşler hep gizlilik kapsamında olduğundan, sürece dahil olan kişiler tarafından üçüncü kişilerle paylaşılamayacağı gibi olası bir yargılamada mahkeme önüne de taşınamaz. Arabuluculuk sürecinin gizliliğini ihlal hapis cezası yaptırımına tabidir.

Taraflar dilediği zaman sürece ara verebilecekleri gibi süreci anlaşma veya anlaşmama iradesi ile diledikleri zaman sonlandırabilirler. Yapacağı teklifler veya kabullerinin anlaşma metnini imzalayana kadar kendilerini bağlamayacağı ve toplantılar dışında kendileri aleyhine kullanılmayacağını bilen taraflar daha açık ve rahat bir şekilde bu süreci devam ettirip anlaşma ihtimalini deneyimleyebilirler.

Yargılamaların çok uzun sürmesi, taraflar için yıpratıcı sonuçlarının olabilmesi arabuluculuğu cazip kılmaktadır. Her iki tarafı da tatmin edecek bir sonuca ulaşılması halinde yargılama sürecine girmeden uyuşmazlığın noktalanması ve kazan-kazan ilkesinin gerçekleşmesi hedeflenmektedir.

Sağlık Hukukunda Arabuluculuk Uygulaması

Bir uyuşmazlığın arabuluculuğa elverişli olması için kamu düzenini ilgilendirmemesi ve tarafların serbestçe tasarrufta bulunabilecekleri hukuki uyuşmazlıklara ilişkin olması gerekir. Ceza ve disiplin hukukuna ilişkin uyuşmazlıklar arabuluculuk sürecine elverişli değildir. Dolayısıyla tıbbi uygulama hatasından kaynaklı ceza yargılamaları veya disiplin yargılamaları konusunda arabulucuya başvurulamaz.

Doktor Hatası Halinde Arabuluculuk

Tıbbi uygulama hatası kaynaklı tazminat talepleri ve sağlık hizmetlerinden kaynaklı tazminat ve alacak talepleri bu kapsamda arabuluculuk faaliyetine elverişlidir. Bu tür durumlarda bir medikal malpraktis yani hekim hatası iddiası ile taraflardan birinin tazminat talebinde bulunduğu hallerde alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemi olarak sağlıkta arabuluculuk tercih edilebilir. Malpraktis davalarında arabuluculuk tarafların uzun yargılama süreçlerine nazaran çok daha hızlı şekilde netice elde edebilecekleri, hekim ve hastanelerin de hukuki uyuşmazlıklarını adliyeye taşınmadan çözümleyebilecekleri, böylece olası itibar kayıplarının önüne geçebilecekleri bir alternatif yoldur.

Malpraktis Arabulucu

Malpraktis arabulucu, sağlık kuruluşlarında gerçekleşen teşhis, tedavi işlemlerinde tıbbi standarda aykırı uygulama iddiası ile hekim ve hastaneye yöneltilen tazminat taleplerine ilişkin müzakere sürecini yürütür. Arabulucu böyle bir hekim hatası iddiasında devreye girerek hasta ile sağlık kuruluşu arasındaki arabuluculuk müzakerelerini yürüterek tarafların hukuki uyuşmazlığını dostane bir şekilde ve gizlilik ilkesi çerçevesinde çözüme kavuşturur. Uzun süren yargılama süreçlerine nazaran arabuluculuk sürecinin çok hızlı sonuçlanabilmesi hem sağlık hizmeti sunucularının uzun süren yargılama süreçleri ile meşgul olmalarının önüne geçmekte hem de hastaların mağduriyetlerinin en hızlı şekilde telafi edilmesine katkı sağlamaktadır.

Ayrıca sağlık konusundaki hukuki uyuşmazlıklar, malpraktis iddiaları genel itibariyle kamunun dikkatini çeken konular olduğundan, yazılı ve görsel basın tarafından da sıkça işlenmekte, haberlere konu edilebilmektedir. Sağlık hizmeti sunucularının, özel hastane ve muayenehanelerin bu tür uyuşmazlık konuları ile gündeme gelmemek için gizli şekilde yürütecekleri arabuluculuk görüşmeleri ticari itibarlarını korumak adına faydalı olacaktır.

Sağlık Hukuku Arabuluculuk Uzmanlık Eğitimi

Henüz sağlık hukuku alanında uzman arabuluculuk eğitimi bulunmamakla birlikte bu konuda çalışmaların yapıldığı Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanlığı’nın en son yaptığı çalıştayda ifade edilmiştir. Toplamda 10 adet hukuk alanında uzmanlık planlandığı bunlardan bir tanesinin de sağlık hukuku olduğu konuşulmaktadır.

Sağlık hukukunda arabuluculuk eğitimleri ilgili güncel bir düzenleme veya duyuru olursa buradan paylaşıyor olacağız. Ayrıca yine tıp hukuku arabuluculuk konusunun bir dava şartı haline getirilmesi halinde de gerekli mevzuat metinlerini ve gelişmeleri sizlere bu sayfadan aktaracağız.

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde lisans, Çankaya Üniversitesi Kamu Hukuku Anabilim dalında Yüksek Lisans eğitimini tamamladı. Medeniyet Üniversitesi Tıp Hukuku bölümünde doktora yapmaktadır. Mesleğe Hâkim olarak başlayan TABAK, bir süre Elazığ ve Ankara'da hakimlik görevinde bulundu. En son, estetik operasyonlardan kaynaklı hukuki uyuşmazlıklara üst derece mahkemesi olarak bakan Yargıtay 15. Hukuk Dairesi'nde hakim olarak görev yapmakta iken hakimlik mesleğinden çekilerek serbest avukatlığa geçiş yaptı. Şuanda İstanbul Barosu'na kayıtlı olarak avukatlık ve arabuluculuk yapmakta, sağlık Hukuku ağırlıklı olarak avukatlık faaliyetlerini devam ettirmektedir. Detaylı Bilgi İçin Tıklayınız

Yorum yapın