Endikasyon Nedir ?

Güncelleme Tarihi: 31 Mart 2024

Endikasyon, tıbbi bir müdahalenin gerçekleştirilmesi için aranan tıbbi gereklilik olarak tanımlanmaktadır. Tıbbi teşhis veya tedavi amacı gütmeyen, herhangi bir meşru amacı olmayan veya hastaya zarar verme amacı taşıyan müdahaleler tıbbi müdahalenin hukuka uygunluluk sebeplerinden biri olan endikasyon şartını taşımadığından hukuka uygun kabul edilmez.

Estetik operasyonlar bakımından da endikasyon şartı diğer tıbbi müdahalelerde olduğu gibi mevcuttur. Tedavi amaçlı bir tıbbi müdahalede endikasyon hastalık veya sakatlığın mevcudiyetidir. Plastik cerrahide ise temel amaç hastanın estetik olarak kaygılarının giderilmesi ve güzel görünümün sağlanmasıdır. Dolayısıyla kişinin güzel görünme arzusu tek başına bir psikolojik endikasyon olarak karşımıza çıkmaktadır. Rekonstrüktif cerrahideki endikasyon ise tedavi yönü ağır basan bir uygulama olup tamamen kaybedilen veya fonksiyonu kaybolan organının rekonstrüktif cerrahi uygulamaları ile fonksiyon görür hale getirilmesidir.

Tedavi amacı taşıyan müdahaleler haricindeki tıbbi işlemlerin endikasyon boyutu tarihsel süreç içerisinde tıp hukukçularınca tartışma konusu olmuştur. Bu işlemlerin başında ise estetik operasyonlar gelmiştir. Estetik operasyonların estetik amacının altında, arka planında tedavi maksadı da olabilir. Örneğin burunda yer alan bir nodulün, etin, nefes darlığı, horlama gibi şikayetlere neden olması nedeniyle alınması esnasında burundaki şekil bozukluğunun da giderilmesi yarı tedavi yarı estetik amaçlarla gerçekleştirilmiş tıbbi müdahaleye örnek teşkil etmektedir. Buradaki endikasyon karma nitelikte bir endikasyon olarak karşımıza çıkmaktadır.

Zaman içerisinde estetik cerrahi uygulamaların endikasyon şartını taşımadığını söyleyen görüşler dahi olmuştur. Salt estetik amaçlı tıbbi müdahalelerde kişinin psikolojik olarak kendini daha iyi hissetmesi, kendisiyle ve görüntüsüyle barışık yaşaması gibi psikolojik etmenler ön plana çıkmaktadır. Dolayısıyla estetik operasyonların endikasyon koşulunu sağlamadığı, tıbbi boyutunun bulunmadığı görüşü doğru bir görüş olmadığı gibi günümüzde gerek doktrinde gerek yargı içtihatlarında pek de itibar görmemektedir.

Aşağıdaki tıbbi uygulamalar da endikasyon boyutu itibariyle tartışılmış, psikolojik veya sosyal endikasyon gibi terimlerin üretilmesine sebep olmuşlardır:

• Sünnet
• Organ Nakli
• Rahim Tahliyesi (Kürtaj)
• Cinsiyet değişikliği ameliyatları
• Kısırlaştırma